مشخصه‌های شبه علم

اندکی بیش از یک سال می‌گذرد از انتشار نامه‌ی خجالت آوری که ادعا می‌کرد دوهزار و پانصد نفر امضایش کرده‌اند حال آن که بیش از صد و نود و دو امضا در پای آن نبود. این نامه خطاب به رئیس جمهور وقت، حسن روحانی، بود و با آب و تاب در مورد خطرات واکسن‌های فایزر و مدرنا هشدار می‌داد.در میان پزشکان امضا کننده‌ی این نامه افرادی هم بودند که از پژوهش‌های پزشکی و روند صدور مجوز در اداره غذا و داروی آمریکا به خوبی آگاه بودند.پس این چه کاری بود؟ و چرا درست در زمانی که جامعه بیشترین و حیاتی‌ترین نیاز را به واکسن‌های معتبر داشت، ایشان چنین نامه‌ای نوشتند و شریک به کام مرگ فرستادن هزاران انسان شدند؟علتش روشن بود. ایشان نه دغدغه‌ی سلامت داشتند و نه دغدغه‌ی علم. هیچ وقت دیگری با چنین دقت و شدتی به مرور فنآوری های روز جهان و اعلام خطر آن‌ها برای جامعه نپرداخته بودند.ماجرا این بود که اندک زمانی پیش از آن، رهبر جمهوری اسلامی ورود واکسن‌های آمریکایی و انگلیسی را ممنوع اعلام کرده بود. این نامه چیزی جز عرض چاپلوسی و پاچه‌خاری نبود. حالا این کار خلاف سوگند پزشکی بود؟ انسان‌های بسیاری را به کام مرگ می‌فرستاد؟ خلاف وجدان علمی بود؟اگر این‌ها را به هرکدام از امضا کنندگان نامه بگویی، با همان رذالتی که در نگاهش است، به تو خیره می‌شود و از ته دل می‌خندد.درست مانند آن ندیم شاه محمود غزنوی.****خیلی‌ها می‌گویند که جامعه‌ی امروز ما هنوز همان است که حافظ در غزلیاتش ترسیم کرده است. جامعه‌ای که محتسب و شیخ و فقیه در آن جولان می‌دهند و د میخانه را می‌بندند و رندان و هوشمندان از ترس تعزیر پنهان باده می‌خورند و اگر بتوانند این زندان سکندر را ترک می‌کنند و به ملک سلیمان پناه می‌برند.این اما بیان ادیبانه و مودبانه‌ای مشخصه‌های شبه علم...

من در این دنیا به دو چیز خیلی علاقه دارم: یکی «شعر و موسیقی اصیل ایرانی» و دیگری «مقابله با شبه‌علم و خرافات پزشکی». هیچ‌وقت فکر نمی‌کردم که این دو به هم ارتباطی پیدا کنند. تا همین چند روز پیش که نوشته‌ای از هنرمند گرامی، صهبا مطلبی، توجهم را جلب کرد: وقتی که بوی شبه علم بلند می‌شود:در تاریخ ۲۴ مارچ ۲۰۲۲، خانم مطلبی این متن را به انگلیسی در صفحه فیس‌بوکشان گذاشته‌اند:«برای من باعث افتخار است که استادم در بایوول (Biowell) ، آقای نیما فرشید در کنسرت من حضور خواهند داشت. ما درباره‌ی میدان انرژی نامحسوسی که موسیقی اصیل ایرانی ایجاد می‌کند پژوهش خواهیم کرد. برای این کار، جریان انرژی را در حاضران، قبل و بعد از کنسرت پایش خوایم کرد. ما همچنین انرژی فضا را قبل، بعد، و در حین کنسرت پایش خواهیم کرد تا تاثیر موسیقی را بر روی محیط نشان دهیم.»بعد هم آقای نیما فرشید را معرفی کرده‌اند با عناوینی نظیر مهندس نرم‌افزار، دانشجوی دکترای پزشکی طبیعی، آموزش دهنده‌ی جهانی بایوول، و پژوهشگر کوانتوم در شفادهندگان گایا (Gaia Healers).لازم نیست که شامه‌ی قوی‌ای داشته باشید تا بوی تند شبه‌علم را در عناوین بالا استشمام کنید. آن ادعا و این جناب مدعی، در همین چند سطر، تعداد زیادی از ترفندهای شبه‌علم پزشکی را رو کرده‌اند. خصوصا آن «کوانتوم» آخرش شاهکار است!قبل از ادامه، این را درباره‌ي صهبا مطلبی بگویم: خانم صهبا مطلبی هنرمندی بسیار توانا و پرافتخار است. ایشان هم در نوازندگی و هم در آموزش تار و سه‌تار، کارهای ستودنی بسیار کرده‌اند. من در حیطه‌ی هنر و موسیقی جز ستایش و تحسین از ایشان چیزی برای گفتن ندارم. وانگهی ایشان هم به دلیل زن بودن و هم به دلیل موسیقیدان بودن و هم به دلیل این که عضوی از جامعه‌ای مظلوم و مشخصه‌های شبه علم...

خطابم با پزشکان جوان و دانشجویان پزشکی است. من اشتباه می‌کردم! سخت در اشتباه بودم که می‌گفتم به سراغ طب سنتی نروید! زیرا از دیگ این رشته یک مثقال علم هم در نمی‌آید. بلکه باید آن چه که از دانش پزشکی آموخته‌اید هم رها کنید و نظریه‌های منسوخ قرون وسطایی را بیاموزید و بر اساس آن طبابت کنید!حالا حرفم را تصحیح می‌کنم: اگر می‌خواهید در ایران بمانید، طب سنتی بخوانید. اگر هم زرنگ‌تر و بادست‌و پا و دم‌تر هستید، طب اسلامی بخوانید. اینجوری وقتی به اوضاع مملکت و زندگی خودتان نگاه کنید، با خودتان می‌گویید که «همه چیزمان به همه چیزمان می‌آید.»اگر پزشکی علمی بخوانید، با این خطر جدی روبه‌رو هستید که یک روز در میانسالی، با موی خاکستری و عینک، به اطراف و به زندگی خودتان نگاه کنید و بگویید: «عجب گیری افتاده‌ام! حالا چطور در این سن و سال بگذارم و بروم و از نو شروع کنم؟!»این حرف را حالا می‌زنم که می‌بینم که مدیران عالی وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی مادر، مناصب خود را از آن رو گرفته‌اند که مثلا در اوج بحران و مرگ و میر کرونا «نامه‌ی ضد واکسن» امضا کرده‌اند و بدین ترتیب مرزهای پاچه خاری و بی شرفی را در تاریخ پزشکی جابه‌جا کرده‌اند.از اینان چه می‌آید به جز نوشتن و ابلاغ نرخنامه‌ی «حقنه» و «زالو اندازی» و «فصد» و «انکباب»؟خدا شاهد است که خودشان، حداقل زرنگ‌ترهایشان، می‌دانند که این همه جز فریب و حقنه کردن طب قرون وسطایی به مردم ساده‌دل مظلوم بیچاره نیست. خوب می‌دانند! اما نرخنامه نوشتنشان هم مثل نامه امضا کردنشان است. هدف عرض بندگی است. سلامت مردم به پشیزی نیست. و چنین است که خودشان صاحبان سهام‌های بیمارستان‌ها خصوصی‌اند و وارد کنندگان دارو و تجهیزات و فرزندانشان از حالا ساکن آن‌جایی که بر او مر مشخصه‌های شبه علم...